Στην έκθεση Come with the Wind παρουσιάστηκε η ομώνυμη εικαστική εγκατάσταση του εικαστικού Θεόδωρου Ζαφειρόπουλου και του αρχιτέκτονα Γιώργου Ρυμενίδη, για το οποίο τους απονεμήθηκε από κοινού το 1ο Βραβείο Τέχνης Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη το 2019.
Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ blueFest Crete 19, σε επιμέλεια του Ιστορικού Τέχνης Σωτήρη Μπαχτσετζή.
Με αναφορά το αρχαίο μνημείο των Αέρηδων που βρίσκεται στον χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς, στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης Αθηνών, το «Come with the Wind» επανασχεδιάζει με γλυπτικό τρόπο το συγκεκριμένο αρχιτεκτόνημα και προσομοιώνει ηχητικά κάθε έναν από τους οκτώ ανέμους της Μεσογείου. Το οκταγωνικό μαρμάρινο κτίριο των Αέρηδων φέρει στις ισάριθμες μετόπες του ανάγλυφα θεοτήτων που παριστάνουν αυτούς τους οκτώ κύριους ανέμους. Οι άνεμοι ονοματίζονται από το σημείο του ορίζοντα απ’ όπου πνέουν και περιγράφονται είτε σε μοίρες (αρχίζοντας από τον γήινο μαγνητικό Βορρά), είτε με σύμβολα ανεμολογίου, είτε ονομαστικά και μάλιστα με δύο ονόματα, ένα επίσημο και ένα κοινό: Ο Βόρειος ή Τραμουντάνα, Β (000°), ο Μέσης ή Γραίγος ΒΑ (045°), ο Απηλιώτης ή Λεβάντες Α (090°), ο Εύρος ή Σιρόκος ΝΑ (135°), ο Νότιος ή Όστρια Ν (180°), ο Λίβας ή Γαρμπής ΝΔ (225°), ο Ζέφυρος ή Πουνέντες Δ (270°) και ο Σκίρων ή Μαΐστρος ΒΔ (315°).
Το Come with the Wind αποτελεί γλυπτική και ηχητική εγκατάσταση, και διαμορφώνεται από οκτώ στήλες οι οποίες έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά σε σχέση με ένα κεντρικό σημείο ως προς τα οκτώ σημεία του ορίζοντα. Η κάθε μία από τις οκτώ στήλες τοποθετείται στις ακμές μιας οκταγωνικής κάτοψης σε πλήρη αντιστοιχία με τα οκτώ σημεία του ορίζοντα σχηματίζοντας έτσι την αίσθηση περιστύλιας πλατείας. Ήχοι που παραπέμπουν σε κάθε άνεμο ενεργοποιούνται μέσω αισθητήρων κίνησης, κάθε φορά που ο δυνητικός επισκέπτης πλησιάζει κάθε μια από τις ηχητικές στήλες. Με διαδραστικό και παιγνιώδη τρόπο η εγκατάσταση επιτρέπει στον επισκέπτη να ακούει τον ήχο του αντίστοιχου ανέμου ανάλογα με την θέση του. Στην περίπτωση που η ταυτόχρονη παρουσία περισσότερων θεατών ενεργοποιήσει όλους τους ανέμους ο ενδιάμεσος χώρος της πλατείας μεταμορφώνεται σε μια απρόσμενη και αυτοσχεδιαστική συμφωνία ανέμων.
Σημαντικό στοιχείο της εγκατάστασης είναι το ότι οι ήχοι που αναπαράγονται από τις ηχητικές στήλες αποτελούν ψηφιακά επεξεργασμένες ηχογράφησεις παραδοσιακής μουσικής που προέρχεται από οκτώ διαφορετικές περιοχές του κόσμου έτσι όπως αυτές ορίζονται γεωγραφικά σε σχέση με το νομό Λασιθίου, τον ανατολικότερο νομό της Κρήτης. Έτσι η μουσική μετατρέπεται σε ήχους ανέμου. Ταυτόχρονα οι ίδιες οι στήλες, διαμορφωμένες από διάστικτο κοίλο και ξυλώδη βλαστό καλαμιάς μέσα σε μεταλλικές επιφάνειες, λειτουργούν ως αντηχεία που ανάλογα με τον υπαρκτό άνεμο στην περιοχή παράγουν επιπλέον ήχο. Έτσι η όλη εγκατάσταση παραπέμπει στο σημαντικό πνευστό μουσικό όργανο της αρχαιότητας, τον αυλό, τη Σύριγγα του Πανός, που αποτελείτο από μια σειρά ηχητικών σωλήνων από καλάμι, διαβαθμισμένων ανάλογα με το μήκος τους, αλλά και το αερόφωνο όργανο Ύδραυλις της Ελληνιστικής αρχαιότητας που στάθηκε ως πρότυπο για το εκκλησιαστικό όργανο στον Δυτικό Μεσαίωνα.
Οι διαφορετικές διαβαθμίσεις των καλαμιών στις στήλες της εγκατάστασης μεταγράφουν στατιστικά στοιχεία από μετρήσεις της ταχύτητας των οκτώ ανέμων που πνέουν στην περιοχή του Αγ. Νικολάου Κρήτης κατά τη διάρκεια ενός έτους. Αναλόγως, ένας μεταλλικός δίσκος στο κέντρο της εγκατάστασης θυμίζει τόσο τον Δίσκο της Φαιστού όσο τον χρυσό δίσκο του Voyager, δηλαδή τον δίσκο δεδομένων με ήχους και εικόνες από την Γη που, προσαρμοσμένος στο διαστημικό σκάφος Voyager, εκτοξεύθηκε στο διάστημα το 1977 στην αέναη αναζήτηση του ανθρώπινου γένους κάποιας συγγενούς υπάρξεως. Ο δίσκος φέρει εγχαράξεις με εικονίδια που παραπέμπουν στους εκάστοτε ανέμους δημιουργώντας έτσι νέα σύμβολα ενός πρωτότυπου ανεμολογίου, αλλά και το λεξιλόγιο μιας νέας πανανθρώπινης γλώσσας. Η συμβολική αυτή γλώσσα εκσυγχρονίζει τις αλληγορικές φιγούρες γενειοφόρων και αγένιων ανδρών που συμβολίζουν τους ανέμους στο αρχαίο μνημείο των Αέρηδων.
Η site specific εικαστική εγκατάσταση συμπληρώνεται από αέρινα ringtones των επεξεργασμένων ήχων των οκτώ ανέμων, ενώ οι συσκευές κινητής τηλεφωνίας των επισκεπτών θα λειτουργούν ως επιτελεστικά αντι-ηχεία, ενορχηστρώνοντας ένα ηχητικό περιβάλλον που θα εξαπλώνεται σαν αέρινος ψίθυρος σε όλους τους χώρους του ξενοδοχειακού συγκροτήματος. Οι επισκέπτες θα μπορούν να κατεβάζουν (download) τα λειτουργικά ringtones κατά την είσοδό τους στο διαδικτυακό πλέγμα του ξενοδοχείου και να τα χρησιμοποιούν κατά τη διάρκεια παραμονής τους καθώς επίσης θα μπορούν να τα παίρνουν μαζί τους μετά την αναχώρηση τους μεταφέροντας τους ήχους του ανέμου σε όλα τα σημεία της γης. Ο ήχος και οι ονοματικές και αναπαραστατικές εκδοχές που ενδύεται ο κάθε άνεμος αποτελούν τα λυρικά στοιχεία που συνθέτουν εικαστικά και αρχιτεκτονικά το περιεχόμενο μίας εν δυνάμει αέναης και ανοικτής στην ενδεχομενικότητα ηχητικής σύνθεσης την οποία καλούνται να ενεργοποιήσουν οι ίδιοι οι θεατές του έργου Come with the Wind.
Πατήστε εδώ από κινητό και ζήστε την εμπειρία των ήχων των ανέμων.
Επιμέλεια έκθεσης: Σωτήρης Μπαχτετζής
Τόπος: Minos Beach art hotel, Άγιος Νικόλαος, Κρήτη
Εγκαίνια: 13.07 | Μόνιμη έκθεση
Συμμετέχοντες Καλλιτέχνες: Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος, Γιώργος Ρυμενίδης
